Αυστραλία, Οινικός Χάρτης

Όπως και πολλές άλλες χώρες του Νέου Κόσμου,μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 η οινοπαραγωγή της Αυστραλίας αποτελείτο κυρίως από γλυκά και ενισχυμένα κρασιά. Η μεγάλη ποιοτική στροφή,η διαμόρφωση ξεχωριστού-εθνικού στυλ και η κάθετη αύξηση των εξαγωγών ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και είχε σαν εμφαλτήριο το Ηνωμένο Βασίλειο κύριο αποδέκτη των Αυστραλέζικων εξαγωγών που με αυτό τον τρόπο συντέλεσε στην δημιουργία της φήμης της χώρας. Η Αυστραλία δεν διαθέτει γηγενείς ποικιλίες σταφυλιού, γι'αυτό και τα πρώτα φυτά Vitis Vinifera, Γαλλικής κυρίως προελεύσεως, εισήχθησαν από την Ευρώπη και τη Νότια Αφρική. Οι ποικιλίες σταφυλιού που χρησιμοποιούνται στην Αυστραλία είναι κυρίως Shiraz, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot, Semillon, Pinot Noir, Riesling και Sauvignon Blanc. Μερικές άλλες ποικιλίες, κυρίως Ιταλικής προέλευσης έχουν δευτερεύοντα ρόλο-ποσοτικά και ποιοτικά.

Ως τεράστια σε έκταση χώρα, η Αυστραλία διαθέτει μεγάλη ποικιλομορφία κλιματολογικών και εδαφικών συνθηκών και συνεπώς terroirs,τα οποία όμως για χρόνια δεν αξιοποιήθηκαν ιδιαίτερα. H χώρα ήταν προσανατολισμένη κυρίως στην μαζική παραγωγή απλών κρασιών με τα χαρακτηριστικά που καθιέρωσαν το τοπικό στυλ: σταφύλια μεγάλης ωριμότητας από αρδευόμενα αμπέλια, με υψηλό αλκοολικό βαθμό, με υπερπλούσια και παχιά γεύση (αδιόρατα η σαφώς γλυκίζουσα), πολύ ήπιες τανίνες στα κόκκινα και ευκολόπιοτα από τον μέσο καταναλωτή. Η χώρα διαθέτει εξήντα περίπου αμπελοοινικές περιοχές. Το μεγαλύτερο μέρος της οινοπαραγωγής στη Αυστραλία συγκεντρώνεται στον Νότο και την περιφέρεια της Victoria. Ο Νότος πάντως κατέχει τα σκήπτρα και παράγει περισσότερο από το 50% του συνόλου. Σημαντικές οινοπαραγωγικές περιφέρειες είναι επίσης η New South Wales και η Δυτική Αυστραλία, με την Κοιλάδα Margaret River να έχει τελευταία πρωταγωνιστικό ρόλο.Όπως και σε όλες σχεδόν τις χώρες,τα πραγματικά ποιοτικά κρασιά της Αυστραλίας παράγονται σε περιοχές κρύες η μεγάλου υψομέτρου. Η Τασμανία ,μεγάλο νησί εκτός του εδάφους της κυρίως Αυστραλίας, αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση νεοαναδεικνυόμενης περιοχής με δροσερό κλίμα. Το σημαντικότερο, διαχωριστικό ,βήμα για την ανάδειξη του ποιοτικού Αυστραλέζικου κρασιού έγινε μόλις τον Αύγουστο του 2009.Το κίνημα για την αλλαγή τοπίου στη σκηνή του κρασιού της Αυστραλιας ξεκίνησαν δώδεκα φημισμένες οικογένειες που καλύπτουν δεκαεπτά αμπελουργικές περιοχές. Έθεσαν τις βάσεις μιας πολιτικής που πολύ σύντομα θα αρχίσει να γίνεται εμφανής και πιθανόν να διαμορφώσει μία νέα πραγματικότητα για την οινική ταυτότητα της Αυστραλίας.

Ποικιλιακά εμβληματικό “σήμα κατατεθέν” του Αυστραλέζικου κρασιού είναι το “Shiraz” που αποτελεί την (με ιδιαίτερο και “προσωπικό”/τοπικό οργανοληπτικό προφίλ) τοπική εκδοχή του Ευρωπαικού Syrah. Παράλληλα, εξίσου ενδιαφέρoν στυλ κρασιού είναι το GSM (ακολουθεί τα πρότυπα του Γαλλικού Νότιου Ροδανού) από μείγμα Grenache, Syrah, και Mourvedre. Καθώς η Αυστραλία ακολουθεί το δικό της αμπελοοινικό μοντέλλο, ελάχιστα είναι ακόμα τα κρασιά (έστω και ποιοτικά) που προέρχονται από σταφύλια της ίδιας περιοχής. Η Αυστραλία παράγει επίσης πολύ ενδιαφέροντα άσπρα κρασιά, τα οποία παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια κάμψη στις πωλήσεις καθώς η χώρα θεωρείται κυρίως παραγωγός κόκκινων.

Το “διχασμένο”, από άποψη φυσιογνωμίας και ποιότητας, τοπίο της Αυστραλέζικης οινοποιίας μεταφράζεται σε πληθώρα οινοποιείων σκορπισμένων σε όλη τη χώρα. Ο αριθμός των οινοποιείων της Αυστραλίας είναι ατέλειωτος, Σε επίπεδο ποιοτικής παραγωγής οι εν λόγω μονάδες δεν διαιρούνται, όπως συχνά συμβαίνει στην Ευρώπη, σε μεγάλα / βιομηχανικά και σε boutique wineries μικρής παραγωγής. Συμβαίνει πολλά οινοποιεία βιομηχανικού μεγέθους να παράγουν εξαιρετικά κρασιά, ενώ αντίθετα τα κρασιά μικρού μεγέθους οινοποιείων μπορεί να είναι ποιοτικά ουδέτερα και αδιάφορα.

Από την πληθώρα των οινοποιείων της Αυστραλίας, πολύ γνωστά-και με μεγάλη ποιοτική γκάμα κρασιών-είναι τα εξής: Penfolds, Yalumba, Henschke, Lindemans,Two Hands, Tyrell, Pataluma, Peter Lehman, Jim Barry, Wolf Blass, Rosemount, Jacob's Creek. Όλα διαθέτουν ολόκληρες σειρές κρασιών η καθεμία εκ των οποίων περιλαμβάνει αρκετές ετικέτες. Άλλοτε η κατάταξη των κρασιών αυτών είναι ποιοτική, άλλοτε ανά περιοχή προέλευσης των σταφυλιών και άλλοτε κατά ποικιλία σταφυλιού.

Η κορυφή της πυραμίδας του Αυστραλέζικου τοπίου αποτελείται από μία ολιγάριθμη elite σπάνιων και μάλλον δυσεύρετων κρασιών, υψηλότατης ποιότητας και συνήθως πανάκριβων. Γνωστότερα και πιο διάσημα είναι το προδρομικό “Grange” της Penfolds,το πρώτο και διασημότερο Αυστραλέζικο κρασί υψηλοτάτου επιπέδου, αλλά και το “Hill of Grace της Henschke από ένα αμπελοτόπι με πολύ μεγάλης ηλικίας κλήματα. Επίσης στην κατηγορία των ιδιαίτερα επίλεκτων βρίσκονται τα “Astralis” (Clarendon Hills), “Dead Arm”(D'Arenberg), “Saint Henri Shiraz” (Penfolds) και “Run Rug”(Torbreck).